Predstavljanje konkursa Biber u Ulcinju
O šestom višejezičnom Konkursu za kratku priču na temu pomirenja Biber, koji je u toku, kao i zbirkama proisteklim iz ovog Konkursa, govorilo se na književnoj večeri održanoj u Ulcinju, 4. aprila 2024. godine.
Događaj je organizovan u Libraria Ulqini, a u razgovoru su učestvovalii autori i autoke objavljenih priča u Biber zbirkama: Aida Šečić Nezirević (Travnik), Srđan Miljević (Beograd), Nikola Nikolić (Podgorica), kao i prevodilac Qerim Ondozi (Priština).
O ideji konkursa, kako se ta ideja razvijala i menjala kroz godine, počev od 2016. kada je prvi put raspisan Biber konkurs, govorila je Katarina Milićević (Biber tim, Centar za nenasilnu akciju Sarajevo-Beograd).
Katarina je pozdravila ulcinjsku publiku i rekla: „Najpre želim da se zahvalim gradu Ulcinju, i građankama i građanima. Mi smo skoro trećinu svojih programa mirovnog obrazovanja organizovali upravo u Ulcinju i uvek smo bili vrlo srdačno dočekani. Na jednom mirovnom treningu smo i počeli da promišljamo o organizovanju mirovnog konkursa i taj proces nas je doveo do Bibera.”
Šesti Biber konkurs je otvoren do 26.05. 2024. godine. Mogu da učestvuju autori i autorke kratkih priča koji pišu na albanskom, makedonskom, srpskom, crnogorskom, hrvatskom ili bosanskom jeziku. Svi uslovi za učestvovanje i prijava nalaze se na ovom linku.
Priče koje žiri odabere da budu nagrađene ili objavljene u zbirci, prevode se na ostale jezike. Na šestom konkursu o pričama odlučuje žiri koji čine: Tanja Stupar Trifunović, Almin Kaplan i Jasna Dimitrijević.
Qerim Ondozi je od samog početka angažovan na Biber konkursu, kao prevodilac, pa se on osvrnuo na specifičnost ovog konkursa na regionalnom nivou:
„Naša sećanja nisu samo nešto što naš mozak proizvodi u vidu slika koje vidimo zato što odlučimo da ih vidimo. Naša druga čula registruju mnogo toga, što se ne dešava našom voljom, pa sećanje može da bude u vidu osećaja, ili čak mirisa, a to je mnogo snažniji doživljaj,“ rekao je Qerim.
Moderatorka razgovora bila je Arlinda Osmanoviq, a ceo događaj je organizovan u saradnji Libraria “Ulqini” i Centra za nenasilnu akciju Sarajevo/Beograd.
Nikola Nikolić rekao je da mu je čast što je njegova priča „Antifada“ uvrštena u Biber zbirku o kojoj je rekao: „Hteo sam da prikažem život jedne Palestinke koja je ostala bez sina, tako da se moja priča odnosi na sukob Izraelaca i Palestinaca, a pisao sam je još 2020. godine“. Nikola se osvrnuo i na uticaj koju književnost i sami pisci imaju na društvo: „Pisci mogu da budu korektivni faktor, da povezuju ljude i da prelaze granice. Treba da budu linije spajanja, a ne razdvajanja.“
Aida Šečić Nezirević, autorka priče „Pogača“ izjavila je da je njena priča 90% istinita. Osvrnuvši se na trenutnu situaciju rekla je: „Ja sam lektorica, i makar dobila otkaz moram da kažem da sam primorana da naš jezik delim na četiri, na bosanski, hrvatski, srpski i crnogorski, a to nisu četiri jezika, nego jedan. Nema smisla to razdvajanje. Mi pisci se trudimo da ne bežimo jedni od drugih.“
Srđan Miljević autor je priče „Rat je ružna reč“ i o njoj kaže: „Moja priča o ratu je iz ugla deteta, jer deca ne razumeju mržnju.“
Zbirke priča koje su predstavljene su plodovi Biber konkursa za kratke priče na temu pomirenja u kontekstu zaostavštine ratova i nasilja u zemljama bivše Jugoslavije, kao i za priče koje mogu da doprinesu boljem razumevanju među ljudima, smanjenju mržnje i razgradnji predrasuda, antiratne priče, priče koje se bave suočavanjem s prošlošću, razgradnjom slika o neprijateljima, saosećanjem sa drugima, hrabre priče koje se usuđuju da hodaju u „neprijateljskim” cipelama, priče koje pomeraju granice i otvaraju nam puteve da gradimo izvesniju, bezbedniju i slobodniju budućnost za sve.
Konkursi i sve zbirke priča su višejezični i na njima mogu da učestvuju autori i autorke koji pišu na albanskom, bosanskom, crnogorskom, hrvatskom, srpskom ili makedonskom jeziku.
Elektronska izdanja svih „Biber“ zbirki mogu se naći na stranici https://biber.nenasilje.org/biber-price/ i besplatne su za preuzimanje.
Fotogaleriju možete pogledati OVDE
Prezantimi i konkursit Biber në Ulqin
Për konkursin shumëgjuhësh për tregim të shkurtër rreth temës së pajtimit Biber, i cili qëndron i hapur, si dhe për përmbledhjet nga ky Konkurs, u bë fjalë në mbrëmjen letrare të mbajtur në Ulqin, më 4 prill 2024.
Ngjarja u organizua në Librarinë Ulqini, e në bisedë morën pjesë autorë e autore të tregimeve të botuara në përmbledhjet Biber: Aida Sheçiq Nezireviq (Travnik), Sërgjan Mileviq (Bograd), Nikola Nikoliq (Podgoricë), si dhe përkthyesi Qerim Ondozi (Prishtinë).
Për idenë e konkursit, se si lindi dhe u zhvillua ajo përgjatë viteve, nga viti 2016 kur konkursi Biber u hap për herë të parë, foli Katarina Miliçeviq (Ekipi Biber, Qendra për Veprim të Padhunshëm Sarajevë-Beograd).
Katarina e përshëndeti publikun ulqinak dhe tha: “Fillimisht dua të falënderoj qytetin e Ulqinit, qytetaret dhe qytetarët e tij. Pothuajse një të tretën e programeve tona të edukimit për paqe ne i kemi organizuar në Ulqin dhe gjithmonë kemi qenë shumë të mirëpritur. Në një trajnim të paqes filluam të mendonim edhe për organizimin e një konkursi të paqes, dhe ky proces na çoi te Biberi”.
Konkursi i gjashtë Biber do të qëndrojë i hapur deri më 26.05.2024. Aty mund të marrin pjesë autorët e tregimeve të shkurtra që shkruajnë në shqip, maqedonisht, serbisht, malazezisht, kroatisht apo boshnjakisht. Të gjitha kushtet për pjesëmarrje dhe regjistrim mund të gjenden në këtë link:
Tregimet që i përzgjedh juria për t’u shpërblyer apo botuar në përmbledhje, përkthehen në gjuhët e tjera. Në konkursin e gjashtë, tregimet i përzgjedh juria e përbërë nga: Tanja Stupar Trifunoviq, Almin Kaplan dhe Jasna Dimitrijeviq.
Qerim Ondozi që në fillim u angazhua në konkursin Biber si përkthyes, dhe kështu përmendi specifikat e këtij konkursi në nivel rajonal:
“Kujtimet tona nuk janë vetëm diçka që truri ynë prodhon në formën e imazheve që shohim, sepse ne zgjedhim t’i shohim ato. Shqisat tona të tjera regjistrojnë shumë, që nuk ndodh me vullnetin tonë, dhe prandaj kujtesa mund të jetë në formën e një ndjenje, apo edhe një arome, që është përvojë shumë më e fuqishme”, tha Qerimi.
Moderatore e bisedës ishte Arlinda Osmanoviq, dhe e gjithë ngjarja u organizua në bashkëpunim me Librarinë “Ulqini” dhe Qendrën për Veprim të Padhunshëm Sarajevë/Beograd.
Nikola Nikoliq tha se ishte i nderuar që tregimi i tij “Antifada” u përfshi në përmbledhjen Biber, për të cilin ai tha: “Doja të tregoja jetën e një gruaje palestineze që humbi djalin e saj, kështu që tregimi im ka të bëjë me konfliktin mes çifutëve dhe palestinezëve, dhe unë e shkrova atë në vitin 2020″. Nikola iu referua edhe ndikimit që vetë letërsia dhe shkrimtarët kanë në shoqëri: “Shkrimtarët mund të jenë faktor korrigjues, t’i lidhin njerëzit dhe të kalojnë kufij. Duhet të jenë vija idhëse, jo vija ndarëse”.
Aida Sheçiq Nezireviq, autorja e tregimit “Pogaçja”, deklaroi se tregimi i saj është 90% i vërtetë. Duke prekur situatën aktuale, ajo tha: “Unë jam lektore, dhe edhe nëse pushohem nga puna, duhet të them se jam e detyruar ta ndaj gjuhën tonë në katër gjuhë, boshnjake, kroate, serbe dhe malazeze, të cilat nuk janë katër gjuhë, por një gjuhë. Kjo ndarje nuk ka kuptim. Ne shkrimtarët përpiqemi të mos ikim nga njëri-tjetri”.
Sërdjan Miljeviq është autor i tregimit “Lufta është fjalë e shëmtuar” dhe thotë për të: “Tregimi im për luftën është nga këndvështrimi i një fëmije, sepse fëmijët nuk e kuptojnë urrejtjen”.
Përmbledhjet e tregimeve të shpalosura janë fryte të konkursit Biber për tregim të shkurtër rreth temës së pajtimit në kontekstin e pasojave të luftës dhe të dhunës në vendet e ish-Jugosllavisë, si dhe tregimet të cilat mund t’i ndihmojnë mirëkuptimit më të madh ndërmjet njerëzve, zbutjes së urrejtjes dhe kapërcimit të paragjykimeve, pastaj tregimet kundër luftës, tregimet të cilat ballafaqohen me të kaluarën, me kapërcimin e pasqyrimeve të armikut tregimet për dhembshurinë ndaj tjetrit, tregimet e guximshme të cilat marrin guximin të ecin me këpuca të „armikut“, tregimet të cilat i lëviizin kufijtë dhe na i hapin rrugët për të ndërtuar një të ardhme më të qartë, më të sigurtë e më të lirë për të gjithë.
Konkurset dhe të gjitha përmbledhjet e tregimeve janë shumëgjuhëshe dhe në to mund të marrin pjesë autore dhe autorë që shkruajnë në shqip, boshnjakisht, malazezisht, kroatisht, serbisht ose maqedonisht.
Versionet elektronike të të gjitha përmbledhjeve “Biber” mund t’i gjeni në faqen https://biber.nenasilje.org/biber-tregimet/?lang=sq dhe janë falas për t’u shkarkuar.